Scenariusz zajęć z zakresu kształtowania pojęć matematycznych prowadzonych w grupie dzieci 5-letnich
mgr Małgorzata Jabłońska
Temat: Klasyfikujemy, porządkujemy, przeliczamy.
Cele główne:
• Kształtowanie u dzieci umiejętności klasyfikacji na poziomie operacyjnym.
• Zapoznanie ze sposobami definiowania, czyli słownego określania przedmiotu przez wymienianie jego ważnych cech.
Cele operacyjne(dziecko):
• Klasyfikuje figury według cech jakościowych(kształt, kolor, wielkość).
• Używa nazw figur geometrycznych.
• Odczytuje kody i rozumie ich znaczenie.
• Posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi.
• Liczy na zbiorach zastępczych(palce).
• Kształtuje odporność emocjonalną na sytuacje trudne.
• Wykorzystuje swoją wiedzę w praktyce.
Treści programowe:
Grupowanie przedmiotów (klasyfikacja) w sensowny sposób i formułowanie uogólnień oraz słownych uzasadnień.
Wyodrębnianie i nazywanie figur geometrycznych płaskich.
Klasyfikowanie i opisywanie cech.
Posługiwanie się liczebnikami głównymi i porządkowymi.
Liczenie na zbiorach zastępczych.
Obszar 4 ppwp, 13 ppwp,14 ppwp)
Formy aktywności dzieci: słowna, ruchowa, matematyczna.
Formy organizacyjne: praca z całą grupą, w zespołach, indywidualna.
Metody: E. Gruszczyk- Kolczyńskiej, kinezjologii Dennisona, pedagogika zabawy ,stawianie zadań do wykonania, pokaz, instrukcja, definiowanie.
Środki dydaktyczne: skakanka, kartoniki oznaczające kształt, kolor, wielkość figur, obręcze, szarfy, zestaw figur geometrycznych, dywaniki, zestaw figur dla każdego dziecka, naklejki motywacyjne, karton i figury do ewaluacji.
Przebieg: zajęcia
1. „Nić porozumienia” – zabawa integrująca grupę. Dz. stoją w kole, trzymają obiema rękami skakankę. Wszystkie czynności wykonują jednocześnie np. przysiad, ręce w górę, itp. tak , aby nić(skakanka) nie zerwała się.
2. „Ruchome figury” – zabawa przypominająca i utrwalająca wygląd i nazwy figur geometrycznych. Dz. siedzą w kole na dywanie. N. przydziela im poszczególne figury geometryczne(koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt). Na umówiony znak, podanie nazwy figury wstają dzieci z tą figurą i obiegają dookoła siedzących. Na hasło „wszystkie figury” dzieci wstają i obracają się dookoła własnej osi.
3. „Znamy te figury” – klasyfikowanie i segregowanie figur geometrycznych.
N. dzieli dzieci na 4 grupy oznaczając je kolorami szarf. Każda siada przy jednej z czterech obręczy. Pierwsze zadanie polega na klasyfikowaniu i segregowaniu figur wg kształtu zgodnie z informacją na umieszczonym w obręczy kartoniku. Po zakończeniu N. sprawdza wraz dziećmi poprawność wykonania zadania, wszystkie figury wracają na wspólny stos.
N. zabiera jedną obręcz, jedną grupę rozdziela do pozostałych.
Drugie zadanie polega na klasyfikowaniu i segregowaniu figur wg koloru zgodnie z informacją na umieszczonych w 3 obręczach kartonikach. Po sprawdzeniu poprawności wykonania zadania figury ponownie wracają na wspólny stos. N. znowu odkłada jedną obręcz, grupę rozdziela do pozostałych. Trzecie zadanie polega na klasyfikowaniu i segregowaniu figur wg wielkości, zgodnie z informacją na umieszczonych w 2 obręczach kartonikach. Do jednej obręczy dzieci wkładają wszystkie małe do drugiej wszystkie duże figury.
4. „Kapturek myśliciela” – ćwiczenie z kinezjologii Dennisona poprawiające koncentrację.
Dz. chwyta małżowinę uszną kciukiem, palcem wskazującym i środkowym. Masuje delikatnie 2-3 razy do góry. Odwraca głowę w lewo- masuje ucho, następnie w prawo i wykonuje taki sam masaż.
5. „Geometryczne zagadki” – zapoznanie ze sposobem definiowania. Dz. siedzą na dywanie, przed sobą mają dywaniki. N. układa na dywaniku lub na tablicy magnetycznej kartoniki z kodem i mówi: znajdź mi duże, czerwone, koło. Każde dziecko wybiera ze swojego zestawu figur tą właściwą wskazaną przez kod. N. sprawdza i potwierdza: tak, to jest duże, czerwone, koło. Wskazane przez N. dziecko potwierdza: mam duże, czerwone, koło .Następnie może nastąpić zamiana ról i chętne dziecko kartonikami określa(definiuje) wielkość, kolor i kształt a N. odnajduje figurę.
6. „Pląsające figury” – zabawa utrwalająca nazwy figur geometrycznych, rozwijająca koncentracje uwagi, ćwiczy poczucie rytmu. Dz. podają sobie figury geometryczne i rytmicznie mówią tekst:
Trójkąt tu, trójkąt tam
Nasz trójkącik dobrze znam.
Jak to miło i wesoło,
Gdy trójkącik krąży w koło. (To samo: kwadrat, koło, prostokąt)
7. „Przeliczamy i porządkujemy figury” Dz. na dywanikach układają figury ze swojego zestawu. N. pyta jakie mają figury. Następnie prosi, aby dzieci policzyły koła, powiedziały ile ich jest i pokazały liczbę kół na palcach(aspekt kardynalny). W ten sam sposób przeliczają kolejne figury pokazując ich liczbę na palcach. Chętne dzieci liczą ile jest wszystkich figur i pokazują na palcach. W dalszej części zabawy N. prosi , aby pierwsze położyć duże, żółte, koło, drugi będzie duży ,niebieski, trójkąt, trzeci duży, czerwony, kwadrat itp. N. pyta: który z kolei jest duży, czerwony, kwadrat?(aspekt porządkowy)
8. Podsumowanie zajęć. Dzieci za poprawne wykonywanie zadań i za aktywność dostają naklejki z uśmiechniętą buzią.
9. Ewaluacja. Na sztaludze przypięty karton z uśmiechniętą i smutna buzią. Kto jest z zajęć zadowolony, komu się podobały zabawy i zadania przypina wybraną figurę geometryczną pod uśmiechniętą buzią , a komu nie pod smutną.
