SCENARIUSZ ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH Z CAŁĄ GRUPĄ
Grupy starsze
Prowadząca: mgr Małgorzata Trojnar – logopeda
Data: 16.03.2017r.
Temat: „Logopedyczne igraszki”. Zajęcia logopedyczne z całą grupą wspomagające prawidłowy rozwój mowy.
Obszar podstawy programowej:
• Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się
z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych (1).
1) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych,
2) przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych),
5) umie się przedstawić: podaje swoje imię,
• Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci (3).
1) zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym,
2) mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji lub komunikuje się w inny zrozumiały sposób,
3) uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach,
4) w zrozumiały sposób mówi lub w inny sposób komunikuje o swoich potrzebach i decyzjach.
• Wychowanie przez sztukę – muzyka: różne formy aktywności muzyczno-ruchowej (śpiew, gra, taniec) (8).
1) śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru ,chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie,
2) dostrzega zmiany charakteru muzyki (np. dynamiki, tempa i wysokości wyraża je ruchem,
• Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania (14).
2) potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach,
7) rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli,
Cele:
Logopeda – dziecko:
• Usprawnianie narządów artykulacyjnych,
• Zachęcanie dzieci do ćwiczeń i zabaw logopedycznych,
• Doskonalenie umiejętności wyrazistego mówienia poprzez usprawnianie narządów artykulacyjnych.
Logopeda – nauczyciel:
• Dzielenie się wiedzą w zakresie ćwiczeń i zabaw kształtujących prawidłową wymowę,
• Ukierunkowanie nauczyciela na pracę wspierającą terapię logopedyczną,
• Współpraca podczas przygotowywania pomocy,
• Aktywny udział nauczyciela w zajęciach „Logopedyczne igraszki”
Logopeda – rodzic:
• Uświadamianie rodzicom konieczności wspierania prawidłowego rozwoju mowy u dzieci,
• Dzielenie się wiedzą na temat wspomagania prawidłowej wymowy poprzez zaprezentowanie rodzicom przykładowych ćwiczeń logopedycznych umieszczonych na gazetce dla rodziców w każdej grupie wiekowej,
• Zachęcanie rodziców do pracy z dzieckiem w domu.
Cel ogólny zajęć:
• Doskonalenie umiejętności wyrazistego mówienia poprzez usprawnianie narządów artykulacyjnych.
Cele szczegółowe:
• Usprawnianie narządów mowy.
• Kształtowanie toru oddechowego.
• Rozwijanie analizatora słuchowego.
Cele operacyjne– dziecko:
• Rozumie polecenia nauczyciela i wykonuje je.
• Swobodnie wypowiada się na określony temat.
• Stara się poprawnie artykułować wskazane głoski.
• Śpiewa piosenkę interpretując ruchem słowa piosenki.
• Rozpoznaje , nazywa i naśladuje usłyszane dźwięki.
• Poprawnie wykonuje ćwiczenia narządów artykulacyjnych.
• Poprawnie reaguje na sygnały słowne i dźwiękowe
Metody:
Słowna- wypowiedzi dzieci, rozmowa
Oglądowe – pokaz, obserwacja
Czynne – zadań stawianych do wykonania
Aktywizująca– samodzielnych doświadczeń
Formy pracy:
• indywidualna
• zbiorowa
Środki dydaktyczne: odtwarzacz CD, płyta CD z piosenką, opłatek, ilustracje (węża, samolotu, misia, rybki, balonika, konika polnego), butelki plastikowe z kolorowymi skrawkami papieru, słomki, kubki tekturowe, rękawiczki gumowe, przedmioty (klucze, gazeta, szklanka, worek, bębenek, butelka plastikowa), płyta CD z odgłosami zwierząt, obrazki ze zwierzętami dla każdego dziecka, naklejki z wesołą i smutną minką.
Celem ćwiczeń artykulacyjnych jest:
– usprawnianie języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy
– opanowanie przez dzieci umiejętności świadomego kierowania ruchem narządów artykulacyjnych
– poznanie prawidłowego układu artykulatorów w czasie wybrzmiewania poszczególnych głosek.
Warunkiem prawidłowego wymawiania wszystkich głosek jest sprawne działanie narządów artykulacyjnych. Realizacja poszczególnych głosek wymaga różnego układu artykulacyjnego i różnej pracy mięśni. Dlatego też narządy artykulacyjne trzeba ćwiczyć, by wypracować zręczne i celowe ruchy języka, warg, podniebienia i żuchwy.
Przebieg zajęć:
1. Powitanie dzieci i Pań z grupy.
2. Siad w kręgu. Rozmowa o tym co sprzyja dobremu mówieniu
( sprawne uszy , sprawna buzia , sprawne oddychanie ). Uświadomienie celu zajęć – doskonalenie pracy w/w funkcji.
3. Ćwiczenia języka
Mają na celu doskonalenie zmiany kształtu i położenia masy języka oraz precyzyjności i szybkości wykonywania ruchów specyficznych do artykulacji głosek.
• Dotykanie językiem do nosa, do brody, w stronę ucha lewego i prawego.
• Oblizywanie dolnej i górnej wargi przy ustach szeroko otwartych / krążenie językiem.
• Kląskanie językiem.
• Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych i dolnych zębów, przy maksymalnym otwarciu ust / żuchwa opuszczona/.
• Oblizywanie zębów po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami. Usta zamknięte.
• „Głaskanie podniebienia” zlizywanie opłatka z podniebienia czubkiem języka, jama ustna szeroko otwarta.
4. Ćwiczenia warg
Ćwiczenia te mają na celu usprawnienie warg oraz poprawienie muskulatury policzków. Powinny uwzględniać synchroniczne ruchy i układy obu warg oraz samodzielne ruchy wargi dolnej lub górnej. Wpływają korzystnie na podwyższenie wyrazistości mówienia.
• Oddalanie od siebie kącików ust – wymawianie „ iii”.
• Zbliżanie do siebie kącików ust – wymawianie „ uuu”.
• Naprzemienne wymawianie „ i – u”.
• Cmokanie.
• Parskanie / wprawianie warg w drganie/.
• Masaż warg zębami ( górnymi dolnej wargi i odwrotnie).
• Wymowa samogłosek w parach: a-i, a-u, i-a, u-o, o-i, u-i, a-o, e-o itp.
• Wysuwanie warg w „ ryjek”, cofanie w „ uśmiech”.
• Wysuwanie warg w przód, następnie przesuwanie warg w prawo, w lewo.
• Wysuwanie warg w przód, następnie krążenie wysuniętymi wargami.
5. Wspólne śpiewanie piosenki „To żyrafa fafafa”. Interpretacja ruchowa piosenki.
6. Ćwiczenia policzków:
Mają na celu usprawnienie ich funkcjonowania.
• Nadymanie policzków – „ gruby miś”.
• Wciąganie policzków – „ chudy zajączek”
• Nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, krążenie tym powietrzem, powolne wypuszczanie powietrza.
• Naprzemiennie „ gruby miś” – „ chudy zajączek”.
• Nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę.
7. Ćwiczenia podniebienia miękkiego
Mają na celu usprawnienie jego funkcjonowania.
• Chrapanie na wdechu i wydechu.
• Ziewanie przy szeroko opuszczonej szczęce dolnej (język na dnie jamy ustnej).
• Naśladowanie kaszlu przy wysuniętym języku.
• Żywe lusterko – robienie różnych min. Dzieci stoją naprzeciwko siebie. Jedno z nich wykonuje wymyśloną przez siebie minę, drugie je naśladuje. Następnie dzieci zamieniają się rolami.
8. Zabawa fabularyzowana ćwicząca narządy mowy i wybrane głoski w izolacji.
Dzisiaj wasze języczki będą misiem Uszatkiem, a wasza buzia jego domkiem. Miś obudził się wcześnie rano – przeciągnął się i trochę poziewał. Zrobił poranną gimnastykę – kilka podskoków(unoszenie języka na górny wałek dziąsłowy przy szeroko otwartych ustach), troszkę pobiegał (wypychanie językiem policzków). Na śniadanie zjadł słodki miód (oblizywanie warg) . Potem umył ząbki (oblizywanie językiem górnych zębów po wewnętrznej stronie przy zamkniętych, a następnie otwartych ustach) . Wyjrzał przez okno (wysuwanie szerokiego języka na zewnątrz jamy ustnej) . Zobaczył Zosię i Jacka. Przesłał im całuski (cmokanie ustami – naśladowanie posyłania całusków) . Dzieci zaprosiły go na spacer do lasu.
Zabawa fabularyzowana (ilustrowana obrazkami) Co dzieci widziały na spacerze – powtarzanie pojedynczych głosek, ćwiczenie narządów mowy.
wąż – wybrzmiewanie głoski sss…
samolot – ręce w bok, wybrzmiewanie głoski zzz…
miś – oblizuje wargi (miś zjadł miód), mruczy mmm…
rybka – otwiera i zamyka pyszczek (wargi) przy zamkniętych zębach, wypuszcza bąbelki powietrza p – p – p – …
balonik – nabieranie powietrza do ust, powietrze uchodzi z balonika fff…
konik polny – wybrzmiewanie głoski c – c – c – ….
9. Ćwiczenia oddechowe
Celem ćwiczeń oddechowych jest: wyrobienie oddechu przeponowego, wydłużenie fazy wydechowej, zróżnicowanie fazy wdechowej i wydechowej, dostosowanie długości wydechu do czasu trwania wypowiedzi, ekonomiczne gospodarowanie powietrzem
• Nabieranie powietrza nosem , wypuszczanie ustami.
• Dmuchanie na kolorowe skrawki papieru w plastikowej butelce przy użyciu słomki do napojów (pomoc: plastikowa mała butelka z kolorowymi skrawkami papieru oraz słomką dla każdego dziecka) .
• Zabawa z piórkiem. Dmuchanie na piórko poruszając się po Sali (pomoc: piórko).
• Dmuchanie przez słomkę do kubka z założoną rękawiczką gumową na kubek (pomoc: do wykonania dmuchajki potrzebujemy: kubka tekturowego, gumki recepturki, rurki do picia, gumowej rękawiczki. Wykonanie:
W tekturowym kubku robimy dziurkę ołówkiem, po czym do górnej części kubka mocujemy dookoła gumową rękawiczkę wzmacniając ją gumką recepturką (na rękawiczce można narysować uśmiech i oczka).Następnie wkładamy rurkę do dziurki zrobionej ołówkiem.
I gotowe!
10. Ćwiczenia słuchowe
• Rozróżnianie dźwięków z otoczenia. Dzieci siedzą tyłem, logopeda wydobywa dźwięki z różnych przedmiotów, dzieci nazywają je (klucze, gazeta, szklanka, worek, bębenek, butelka plastikowa)
• Rozróżnianie odgłosów zwierząt. Dzieci wybierają jeden obrazek zwierzątka. Logopeda włącza odgłosy zwierząt. Zadaniem dzieci jest uniesienie odpowiedniego obrazka pasującego do dźwięku (koza, gęś, krowa, owca, kaczka, bocian, osioł, mysz, kura, żaba, świnia, pies).
• Zagadki bez fonii – „Jakie zwierzątko naśladuję”. Dzieci wybierają jeden obrazek zwierzątka. Logopeda przed rozpoczęciem zabawy naśladuje każde zwierzątko. Prosi dzieci, aby zwróciły uwagę na układ narządów artykulacyjnych podczas naśladowania odgłosów. Następnie nie używając głosu zadaniem dzieci jest wskazanie odpowiedniego obrazka.
• Rozróżnianie dźwięków muzyki. Logopeda przedstawia dzieciom obrazki sytuacyjne zadaniem dzieci jest dopasowanie ich do odpowiedniej muzyki.
11. Podziękowanie dzieciom i Paniom za udział w zajęciach. Zakończenie zajęć.
12. Ewaluacja. Dzieciom, którym podobały się zajęcia przyklejają sobie naklejkę uśmiechniętą, tym dzieciom, którym najęcia się nie podobały przyklejają smutną.
