Arteterapia

Znając wzajemne oddziaływanie duszy i ciała, trzeba wiedzieć, że i duchowe lekarstwa, leczą ciało. Takim lekarstwem jest sztuka. […] W sztuce zawarta jest siła ducha, która jest w stanie zwyciężyć cielesny ból, nostalgię, wewnętrzny niepokój. (A. Mudrow)

W przedszkolu dzieci mają możliwość nie tylko rozwijać naturalne zdolności, predyspozycje, ale też pokonywać trudności, usprawniać zaistniałe zaburzenia, co jest szczególnie istotne w młodym wieku, gdy mózg człowieka jest najbardziej plastyczny i podatny na zmiany. Jedną z form wspomagania rozwoju dziecka stosowanych w naszym przedszkolu jest arteterapia (terapia przez sztukę) wykorzystująca środki artystyczne do przepracowania trudności, z którymi boryka się młody człowiek, do ich zmniejszenia lub likwidacji, a tym samym do polepszenia jakości życia i funkcjonowania. Sztuka oddziałuje na niemal wszystkie sfery rozwojowe, toteż nie przez przypadek wykorzystuje się ją jako remedium na różnorakie problemy, tj. nieharmonijny rozwój funkcji poznawczych, trudności w zakresie motoryki małej, nadpobudliwość, agresja, zaburzenia emocjonalne, nerwicowe, psychosomatyczne i wiele innych.

W szerokim ujęciu arteterapia obejmuje różne rodzaje twórczości – muzyczną, teatralną, literacką itp. W naszym przedszkolu realizowana jest przez najpopularniejszą i bardzo chętnie podejmowaną przez dzieci twórczość plastyczną. Zajęcia odbywają się w formie indywidualnej lub w małych grupach. W zależności od zainteresowań dziecka, od jego dysfunkcji, potrzeb, potencjalnych możliwości i od wieku stosuje się tu różnorodne techniki plastyczne, tj. rysunek, malowanie pędzlem, palcami, wacikiem, modelowanie, bibułkarstwo, papieroplastyka, collage, tkactwo, stemplowanie i inne. Z wykorzystaniem repertuaru powszechnych narzędzi plastycznych oraz zasobów ekologicznych i naturalnych środowiska powstają cieszące oko prace płaskie i przestrzenne.

Esencją twórczości dziecka jest tu jednak nie efekt pracy i jej walory estetyczne, lecz sam proces tworzenia będący formą spontanicznej zabawy. Uwalnia on bowiem indywidualną ekspresję, stwarza możliwość wyrażania w sposób symboliczny trudnych do przekazania w słowach wewnętrznych doświadczeń, myśli, potrzeb, tłumionych emocji i uczuć, dzięki czemu najmłodsi wyzbywają się lęków, gniewu zyskując w zamian uczucie odprężenia i spokoju. Poprzez kolejne etapy ruchów, gestów pozwala także rozładować skumulowane napięcia fizyczne, rozluźnia ciało uwalniając je od stresu. Aktywność plastyczna staje się wartościowa dla rozwoju angażując niemal wszystkie zmysły: wzrok, dotyk, węch, słuch, a także procesy poznawcze: spostrzeżenia (integrowanie postrzeganego obrazu z jego odwzorowaniem), pamięć (krótkotrwała – odtwarzanie przedmiotów z otoczenia i długotrwała – tworzenie na zadany temat), wyobrażenia twórcze, myślenie i koncentrację. Szczególnym walorem arteterapii jest integracja bilateralna. W proces tworzenia dziecko angażuje zarówno dominującą, jak i nie dominującą rękę. Uaktywnia tym samym w pracy nad określonym problemem obie półkule mózgowe w różnym stopniu odpowiedzialne za poszczególne procesy psychiczne, co skutkuje pozytywnymi zmianami zachowania, odczuwania i sposobu myślenia. Twórczość pozwala lepiej poznawać siebie, odkryć własne zdolności, wzmacnia wiarę we własne możliwości i odporność na niepowodzenia. Możliwość kierowania własnym zachowaniem zaszczepia w dziecku zaradność i samodzielność, uczy też wytrwałości i konsekwencji w dążeniu do celu. W sposób pośredni arteterapia sprzyja również rozwijaniu sprawności manualnej, koordynacji wzrokowo-ruchowej i orientacji przestrzennej, co jest szczególnie ważne na etapie przygotowującym do nauki pisania.

Pani Marysia