Mowa odgrywa bardzo istotną rolę w życiu człowieka. Jest decydującym środkiem komunikacji międzyludzkiej, ułatwiającym poznanie świata. Szczególną rolę odgrywa w życiu młodego człowieka, przed którym stoi wyzwanie rozpoczęcia nauki w szkole. Dziecko poznaje świat dzięki rozumieniu mowy, a umiejętność mówienia pozwala mu wyrazić swoje spostrzeżenia, pragnienia, uczucia i obawy. Podstawową wiedzę o tym, jak rozwija się mowa dziecka powinien posiadać każdy rodzic, aby umiejętnie kierować jej rozwojem.
Kiedy do logopedy?
Obserwujmy dziecko i udajmy się do specjalisty, jeżeli:
- podczas mówienia wsuwa język między zęby (bez względu na wiek),
- ma zmiany anatomiczne w obrębie narządów mowy, np. krótki język, skrócone wędzidełko pod językiem, krzywy zgryz,
- mówi przez nos,
- istnieje wątpliwość, czy dobrze słyszy,
- zamienia głoski dźwięczne ich bezdźwięcznymi odpowiednikami, np. buda – puda,
- nie wymawia samogłosek ustnych: a, o, e, u, y, i,
- zniekształca głoski,
- zacina się podczas mówienia.
Jak odróżnić wadę wymowy od nieukończonego rozwoju mowy?
- 6-latek powinien mieć opanowane wszystkie głoski i technikę mówienia
- 5-latek ma prawo mówić jeszcze lyba zamiast ryba, zaczyna wymawiać sz, ż, cz, dż
- 4-latek poprawnie wymawia s, z, c, dz, k, g
- 3-latek – jego mowa może cechować się wieloma nieprawidłowościami: np. tula – kura, brzmi dziecinnie, opuszcza sylaby w wyrazie, upraszcza grupy spółgłoskowe, np. śupa midolowa – zupa pomidorowa, ale potrafi podnieść język do podniebienia podczas realizacji l i opanowuje wymowę głosek f, w
Terapię logopedyczną podejmujemy, jeżeli głoska jest deformowana (jej brzmienie jest zniekształcone), np. r francuskie.
W naszym przedszkolu zajęcia logopedyczne przeprowadzane są zgodnie z procedurą udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Podstawa prawna: Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Zajęcia logopedyczne prowadzone są indywidualnie, bądź w małych zespołach w zależności od rodzaju i stopnia nasilenia danej wady lub zaburzenia.
Konsultacje dla rodziców odbywać się będą po wcześniejszym kontakcie drogą e-mail pod adresem – logopediamp3@gmail.com i ustaleniu formy konsultacji.
W zakres opieki logopedycznej w przedszkolu wchodzi:
- diagnozowanie stanu motoryki narządów mowy i stanu artykulacji dzieci;
- prowadzenie ćwiczeń logopedycznych z dziećmi, u których stwierdzono zaburzenia komunikacji językowej;
- prowadzenie terapii logopedycznej indywidualnej i grupowej, w zależności od rozpoznanych potrzeb;
- wspieranie nauczycieli w działaniach usprawniających aparat mowny dzieci;
- podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej;
- współpraca z rodzicami dzieci, którym udzielana jest pomoc logopedyczna w celu włączenia ich w proces terapii ich dziecka i kontynuacji ćwiczeń w domu;
- konsultacje dla zainteresowanych rodziców;
Zajęcia logopedyczne mają na celu:
- usprawnianie funkcji warunkujących prawidłowy przebieg nauki mowy i mówienia;
- stymulowanie procesu nabywania kompetencji i językowych;
- usuwanie zakłóceń i zaburzeń komunikacji językowej;
- pomoc w przezwyciężaniu trudności związanych z mówieniem i rozumieniem mowy;
- prowadzenie ćwiczeń kształtujących prawidłową mowę.
Zasady terapii logopedycznej:
- Etap przygotowawczy:
- ćwiczenia narządów artykulacyjnych (m. in. języka, warg)
- usprawnianie słuchu fonematycznego
- ćwiczenia oddechowe,
- ćwiczenia fonacyjne.
2) Wywołanie i utrwalenie głoski:
- utrwalenie głoski w izolacji,
- utrwalenie głoski w sylabach,
- utrwalenie głoski w wyrazach,
- utrwalenie głoski w wyrażeniach i zdaniach,
- etap automatyzacji (utrwalenie głoski w mowie spontanicznej)
Wskazówki dla rodziców dzieci uczęszczających na terapię logopedyczną:
- Nawiązanie kontaktu z logopedą w celu uzyskania informacji o stanie mowy dziecka i otrzymania informacji na temat pracy z dzieckiem w domu.
- Dopilnowanie, aby dziecko systematycznie uczęszczało na zajęcia logopedyczne.
- Utrwalanie z dzieckiem materiału zawartego w zeszycie.
- Codzienne prowadzenie ćwiczeń z dzieckiem przed lustrem.
- Prowadzenie ćwiczeń domowych w atmosferze spokoju, zrozumienia trudności dziecka (pośpiech i nerwowość utrudniają przyswajanie materiału).
- Chwalenie dziecka nawet za minimalne osiągnięcia, co znacznie mobilizuje do wysiłku.
Tylko wtedy, gdy dziecko systematycznie uczęszcza na zajęcia, rodzice prowadzą z dzieckiem ćwiczenia, stosując się do wyżej zawartych zaleceń, można liczyć na efekty terapii logopedycznej.
Pamiętajmy, że dla dziecka w wieku przedszkolnym ćwiczenia logopedyczne powinny wiązać się z zabawą, a nie przymusem żmudnej pracy.
Neurologopeda: mgr Małgorzata Trojnar
