Scenariusz zajęć z zakresu edukacji matematycznej prowadzonych w grupie dzieci 5 – 6 letnich
Opracowanie i prowadzenie: mgr Małgorzata Jabłońska
Temat: Matematyka jest ciekawa – kształtowanie umiejętności dodawania i odejmowania od manipulowania przedmiotami przez rachowania na palcach i innych zbiorach zastępczych.
Cele główne:
- Kształcenie umiejętności dodawania i odejmowania.
- Rozwijanie umiejętności posługiwania się liczebnikami głównymi i porządkowymi w zakresie dostępnym dziecku.
- Kojarzenie liczby elementów z jej zapisem graficznym – cyfrą.
- Kształcenie umiejętności liczenia obiektów niewidocznych i określanie ich liczby.
- Przypomnienie i utrwalenie poznanych liter.
Cele operacyjne (dziecko):
- Zna cyfry i liczby, potrafi je umiejętnie stosować.
- Kojarzy liczbę elementów z zapisem graficznym – cyfrą.
- Dodaje i odejmuje przedmioty ustalając ich liczbę.
- Liczy obiekty niewidoczne (dźwięki) i określa ich liczbę.
- Umiejętnie posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi w zakresie mu dostępnym.
- Potrafi rozpoznać cyfry i litery i odczytywać je.
- Wykorzystuje swoją wiedzę w praktyce.
- Współdziała i wymienia informacje.
Obszary podstawy programowej:
Ob. 1 Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych.
Ob. 4 Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.
Ob. 13 Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.
Ob. 14 Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania.
Treści programowe:
- Stwarzanie warunków do liczenia w różnych zabawach, ćwiczeniach, codziennych sytuacjach.
- Liczenie obiektów niewidocznych (np. dźwięków) i określanie ich liczby.
- Posługiwanie się liczbami w aspekcie kardynalnym i porządkowym.
- Dodawanie i odejmowanie liczb w zakresie 10.
- Poznanie cyfr: od 0 do 9 i liczby 10.
- Czytanie poznanych liter: małych i wielkich, drukowanych i pisanych.
- Uczestniczenie w zabawach i zajęciach integrujących grupę.
- Przekazywanie informacji za pomocą komunikatów werbalnego i niewerbalnego.
Formy aktywności dziecięcej:
- językowa, ruchowa, matematyczna, plastyczna
Formy organizacyjne:
- praca z całą grupą, praca indywidualna
Metody: elementy metody E. Gruszczyk – Kolczyńskiej, ćwiczenia kinezjologii Dennisona, pedagogika zabawy, stawianie zadań do wykonania, działanie, pokaz, objaśnienia, instrukcja.
Środki dydaktyczne: chusta animacyjna, duża obręcz, kółka od sersa, groch, koperty z cyframi 1- 9 dla każdego dziecka, kubek, kolorowe guziki, klamerki do bielizny, trójkąt, magnetofon, płyta CD, sylwety motyla, treść zagadek, kostki do gry, karton ze słoneczkiem i chmurką, farba plakatowa
Przebieg zajęcia:
- „Pozdrowienia” – zabawa z chustą animacyjną. Dzieci trzymają chustę, podnoszą ją i opuszczają witając się okrzykiem „Hej”.
- „Witamy swoje palce” – N. mówi rymowankę, a dzieci realizują jej treść Kciuki gotowe? Tak! – pięść zaciśnięta, wystawiony kciuk
Wskazujące gotowe? Tak! – wystawiony drugi palec
Środkowe gotowe? Tak! – wystawiony trzeci palec
Serdeczne gotowe? Tak! – wystawiony czwarty palec
Małe gotowe? Tak! – wystawiony piąty palec
Wszystkie palce gotowe? Tak!
Schowajcie się za głowę! – schowanie dłoni za głowę Następnie dzieci przeliczają swoje palce poprzez dotyk o policzek z jednoczesnym nazywaniem ich. Określenie ile palców razem jest w obu dłoniach.
- „Słyszę i liczę” – ćwiczenia liczbowe, odtwarzanie zasłyszanych dźwięków. N. wrzuca do kubka określoną liczbę guzików w takim tempie, aby dzieci mogły je policzyć. Następnie układają przed sobą tyle samo guzików podpisując je odpowiednią cyfrą. W celu sprawdzenia dzieci wysypują z kubka liczmany i liczą. Kto miał tyle samo, dobrze wykonał zadanie.
N. uderza w metalowy trójkąt, a dzieci odtwarzają dźwięki za pomocą liczmanów, odpowiednio je podpisując. Przy kolejnym powtórzeniu zabawy N. uderza w trójkąt, a dzieci podskakują tyle razy ile dźwięków słyszą. - „Głodne gołębie” – zabawa ruchowo – matematyczna. Dzieci maszerują po kole, otrzymując od N. kółka od sersa. Gdy wszystkie mają obręcze odwracają się do środka koła kładąc je przed sobą, to są gniazda. Na środku sali w środku obręczy wysypany jest groch. Gdy gra muzyka „dzieci – gołębie” biegają po sali, na przerwę w muzyce podbiegają do dużej obręczy biorą jedno ziarno grochu i zanoszą do swojego gniazda (kółko od sersa). Dziecko ma uzbierać 9 ziaren grochu – przelicza groch i układa z niego cyfrę 9.
- „Dodajemy i odejmujemy” – dzieci otrzymują 10 klamerek, manipulują nimi – dodają i odejmują, ustalając wynik działania.
- „Matematyczne zagadki” – dzieci siedzą w półkolu, N. rozkłada sylwety motyla oznaczone cyframi od 1 do 9, z drugiej strony napisana jest zagadka. Wybrane dziecko wyrzuca kostkę, przelicza liczbę oczek i podaje N. chmurkę z odpowiednią cyfrą. N. odczytuje zagadkę, dzieci podają odpowiedzi. Następnie dzieci rzucają dwiema kostkami, dodają oczka i przeliczają i podają chmurkę z odpowiednią cyfrą, rozwiązują zagadki podane przez N.
1) Jak nazywa się duży palec u dłoni?
2) Wymień dwa pojazdy posiadające tylko dwa koła?
3) Którą dłoń podajemy na powitanie?
4) Ile palców u obu dłoni ma człowiek?
5) Ile dzieci dostanie jabłko jeżeli w koszyku jest ich 6?
6) Jak nazywa się figura geometryczna, która ma wszystkie boki równe?
7) Która z tych liczb jest większa 5 czy 3?
8) Ile to jest razem 3 i 3?
9) Ile boków ma trójkąt?
- „Kapturek myśliciela” – ćwiczenie kinezjologii Dennisona poprawiające koncentrację. Dziecko chwyta małżowinę uszną kciuki, palcem wskazującym i środkowym, masuje delikatnie dwa, trzy razy do góry, odwraca głowę w lewo, następnie w prawo i wykonuje taki sam masaż.
- Praca indywidualna dostosowana do możliwości dzieci – dzieci otrzymują karty pracy z poznanymi literami i cyframi oraz obrazkami i cyframi, mają policzyć litery, elementy, określić ich liczbę kolorując kwadrat z odpowiednią cyfrą. Poprawnie wykonane zadanie nagradzane jest uśmiechniętą buzią.
- Ewaluacja – obserwacja, poprawność wykonania pracy indywidualnej. „Słoneczko i chmurka” – dziecko zaznacza odcisk kciuka namoczonego w farbie pod słoneczkiem jeżeli zajęcie mu się podobało i jest zadowolone ze swojej pracy, a pod chmurką jeżeli nie.
- Zakończenie.
